Od 30 lipca wszystkie nowe ogólnodostępne stacje ładowania podlegają obowiązkowym badaniom Urzędu Dozoru Technicznego przed oddaniem do eksploatacji (art. 16 ustawy 11 stycznia 2018 o elektromobilności i paliwach alternatywnych). Ogólnodostępne stacje ładowania istniejące lub których budowę rozpoczęto przed tą datą mają 12 miesięcy na ewentualne dostosowanie i złożenie wniosku o przejście takich badań technicznych.

Wynika to z wejścia w życie 30 lipca 2019 rozporządzenia Ministra Energii z dnia 26 czerwca 2019 w sprawie wymagań technicznych dla stacji ładowania i punktów stanowiących element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego (Dz.U. z 2019 r. poz. 1316).

Rozporządzenie określa:

• szczegółowe wymagania techniczne (inne niż w zakresie wymiany akumulatorów służących do napędu pojazdów)
  • dotyczące bezpieczeństwa eksploatacji, naprawy i modernizacji stacji ładowania i punktów ładowania stanowiących element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego oraz
  • jakie muszą spełniać ogólnodostępne stacje ładowania i punkty ładowania stanowiące element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego w zakresie dotyczącym gniazd wyjściowych lub złączy pojazdowych;
• rodzaje badań, jakim podlegają stacje ładowania i punkty ładowania stanowiące element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego, oraz sposób i terminy przeprowadzania tych badań przez Urząd Dozoru Technicznego,
• dokumenty dołączane do wniosku o przeprowadzenie badań,
• wysokość opłat wydanie przez Prezesa UDT opinii i przeprowadzenie przez UDT badań technicznych.

Wymagania techniczne

Wymagania techniczne mają zastosowanie do stacji ładowania oraz punktów ładowania stanowiących element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego („urządzenia”). Urządzenia mogą być eksploatowane gdy są sprawne oraz posiadają aktualne protokoły pomiarów elektrycznych,  a także gdy elementy zabezpieczające są sprawne i nie zostały wyłączone z działania. Na urządzeniach powinna być umieszczona tabliczka znamionowa producenta lub eksploatującego.

Ponadto urządzenia powinny być wyposażone w zabezpieczenia chroniące przed porażeniem, tj.:

• wyłącznik główny, odcinający zasilanie wszystkich obwodów urządzenia;
• wyłącznik różnicowoprądowy, w przypadku zasilania z sieci prądu przemiennego;
• zabezpieczenie nadmiarowo prądowe.

W przypadku awarii urządzenie powinno zostać wyłączone z eksploatacji, odłączone od sieci zasilającej, oznaczone w sposób wskazujący na wyłączenie i odłączone zainstalowane w urządzeniu źródła energii elektrycznej.

Urządzenia powinny być chronione przez usytuowanie w sposób pozwalający uniknąć jego uszkodzenia w wyniku najechania pojazdem lub za pomocą dodatkowych środków ochrony mechanicznej takich jak odboje, słupki lub bariery, jednakże w taki sposób, aby nie utrudniać dostępu do punktu ładowania niepełnosprawnym. Rozporządzenie nie dopuszcza w trakcie eksploatacji korzystania z przedłużaczy przewodu ładowania, a także eksploatacji w  strefie zagrożenia wybuchem. Stacja ładowania powinna być wyposażona w instrukcję ładowania umieszczoną w widocznym miejscu. Ewentualnie stacja ładowania może być wyposażona w interfejs użytkownika z wyświetlaczem zawierającym instrukcję. Na stacji ładowania umieszcza się również numer telefonu eksploatującego (w celu zgłoszenia ewentualnej awarii), a także informację o występujących zagrożeniach związanych z pracą urządzenia, w szczególności o ryzyku porażenia prądem elektrycznym, którą umieszcza się w widocznym miejscu na obudowie urządzenia, w formie oznaczenia graficznego.

Urządzenie może być eksploatowane pod warunkiem zapewnienia konserwacji, przeglądów serwisowych  i wykonywania pomiarów elektrycznych.

Punkty ładowania o normalnej mocy na prąd przemienny wyposaża się co najmniej w gniazda wyjściowe lub złącza pojazdowe typu 2 określone w normie PN-EN 62196-2. Gniazda wyjściowe, o których mowa w zdaniu pierwszym, można wyposażać w pokrywy mechaniczne. Punkty ładowania o dużej mocy na prąd przemienny wyposaża się co najmniej w złącza pojazdowe typu 2 określone w normie PN-EN 62196-2. Punkty ładowania o dużej mocy na prąd stały wyposaża się co najmniej w złącza uniwersalnego systemu ładowania „Combo 2” określone w normie PN-EN 62196-3.

Urządzenia podlegać będą badaniom technicznym wstępnym i eksploatacyjnym i będą polegać m. in. na oględzinach urządzenia, wyrywkowych pomiarach, próbach funkcjonalnych lub próbach obciążeniowych, przeprowadzanych w przypadku, gdy o potrzebie ich przeprowadzenia zdecyduje inspektor UDT przeprowadzający dane badanie.

Obowiązek badań technicznych

Rozporządzenie rozróżnia dwa rodzaje badań:

• badanie techniczne wstępne – przeprowadzane przed oddaniem do eksploatacji stacji ładowania lub infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego,
• badanie techniczne eksploatacyjne – przeprowadzane każdorazowo w przypadku naprawy lub modernizacji takiej stacji lub infrastruktury, w tym polegającej na zwiększeniu liczby punktów ładowania, lub zmiany miejsca zainstalowania punktu ładowania w tej stacji lub infrastrukturze.

Zgodnie z art. 74 ust. 1 ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, podmioty eksploatujące w dniu wejścia w życie ustawy (22 lutego 2018) stacje ładowania lub punkty ładowania wchodzące w skład infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego pojazdów, w celu ich dalszej eksploatacji są obowiązane, w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia Ministra Energii w sprawie wymagań technicznych dla stacji ładowania i punktów stanowiących element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego i instrukcji eksploatacji tj. do dnia 31 lipca 2020 dostosować je do wymagań określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych a także złożyć do UDT wniosek o przeprowadzenie badania zezwalającego na ich dalszą eksploatację.

Z kolei, zgodnie art. 74 ust. 2 ustawy, podmioty które rozpoczęły eksploatację albo budowę stacji ładowania lub punktów ładowania wchodzących w skład infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego pojazdów po dniu wejścia w życie ustawy (22 lutego 2018), a przed dniem wejścia w życie rozporządzenia Ministra Energii w sprawie wymagań technicznych dla stacji ładowania i punktów stanowiących element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego i instrukcji eksploatacji (31 lipca 2019), w celu rozpoczęcia lub ich dalszej eksploatacji są obowiązane w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia tj. do dnia 31 lipca 2020, dostosować się do wymagań określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych, a także złożyć do UDT wniosek o przeprowadzenie badania zezwalającego na rozpoczęcie lub ich dalszą eksploatację. Przepisu art. 16 nie stosuje się, co oznacza że przed zakończeniem ich budowy nie będą musieli oni wykonywać kolejnego badania technicznego wstępnego.

Badania techniczne polegają na

• sprawdzeniu kompletności dokumentacji dołączonej do wniosku o przeprowadzenie badania;
• weryfikacji, na podstawie przedłożonej dokumentacji, spełniania przez urządzenie wymagań technicznych określonych w ustawie o elektromobilności i paliwach alternatywnych, rozporządzeniu Ministra Energii z dnia 26 czerwca 2019 w sprawie wymagań technicznych dla stacji ładowania i punktów stanowiących element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego i instrukcji eksploatacji;
• oględzinach urządzenia oraz na wyrywkowych pomiarach, próbach funkcjonalnych lub próbach obciążeniowych, przeprowadzanych w przypadku, gdy o potrzebie ich przeprowadzenia zdecyduje inspektor UDT przeprowadzający dane badanie.

Oględziny urządzenia są wykonywane w celu potwierdzenia, że urządzenie spełnia wymagania techniczne określone w ustawie, niniejszym rozporządzeniu i instrukcji eksploatacji nie ma widocznych uszkodzeń wpływających na pogorszenie bezpieczeństwa.

Urządzenie przedstawione do badania powinno być całkowicie zmontowane i przygotowane do eksploatacji. Badania inspektor UDT wykonuje w obecności eksploatującego lub osoby przez niego upoważnionej. UDT wykonuje badania w terminie 30 dni od dnia złożenia kompletnego wniosku o ich przeprowadzenie, a z przeprowadzonych badań sporządza się protokół.

Dokumenty dołączane do wniosku o przeprowadzenie badań technicznych

Zgodnie z rozporządzeniem do wniosku o przeprowadzenie badania technicznego wstępnego  należy dołączyć:

1. opis techniczny urządzenia;
2. deklarację zgodności, o której mowa w art. 5 pkt 10 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz.U. z 2019 r. poz. 155);
3. instrukcję eksploatacji w języku polskim;
4. poświadczenie prawidłowości montażu, którego wzór stanowi załącznik do rozporządzenia;
5. protokoły pomiarów elektrycznych, o których mowa w § 13 ust. 3, zatwierdzone przez osobę spełniającą wymagania kwalifikacyjne dla stanowiska dozoru, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 54 ust. 6 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne, wraz z kopią świadectwa kwalifikacyjnego tej osoby poświadczoną przez nią za zgodność z oryginałem;
6. rysunek wraz z opisem:

• • miejsca usytuowania urządzenia, w szczególności względem obszarów ruchu drogowego, ruchu pieszego, stanowisk postojowych do ładowania pojazdów, stref zagrożenia wybuchem,
  • zastosowanych zabezpieczeń urządzenia przed uszkodzeniami mechanicznymi w rozumieniu § 8 i sposobu odprowadzania wód opadowych, jeżeli warunki otoczenia urządzenia tego wymagają;
  • schemat zasilania urządzenia, w szczególności ze wskazaniem wyposażenia punktu ładowania umożliwiającego połączenie pojazdu z punktem ładowania i pobór energii elektrycznej przez ten pojazd (osprzęt zasilający), wielkości i rodzaju zabezpieczeń, rodzaju i typu przewodów zasilających;
  • kopię protokołu odbioru technicznego instalacji elektrycznej lub przyłącza elektroenergetycznego;
  • opinię o spełnieniu wymagań z zakresu ochrony przeciwpożarowej wystawioną przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych.

Natomiast do wniosku o przeprowadzenie badania technicznego eksploatacyjnego należy dołączyć:

1. opis dokonanej naprawy lub modernizacji urządzenia;
2. dokumentację potwierdzającą zmiany wprowadzone w wyniku naprawy lub modernizacji urządzenia;
3. protokoły pomiarów elektrycznych, zatwierdzone przez osobę spełniającą wymagania kwalifikacyjne dla stanowiska dozoru, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 54 ust. 6 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne, wraz z kopią świadectwa kwalifikacyjnego tej osoby poświadczoną przez nią za zgodność z oryginałem.

Wysokość opłat za badania

Wysokość opłat za przeprowadzanie badań uzależniona jest od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, zgodnie z art. 5 ust. 7 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 1316, 1608, 1669 i 2435 oraz z 2019 r. poz. 730), obowiązującego w dniu złożenia wniosku i wynosi:

• w przypadku badania technicznego wstępnego – 20% przeciętnego wynagrodzenia,
• w przypadku badania technicznego eksploatacyjnego – 4% przeciętnego wynagrodzenia za każdą rozpoczętą godzinę, maksymalnie 20% tego wynagrodzenia,
• w przypadku opracowania opinii w zakresie zgodności dokumentacji technicznej projektowanej stacji z wymaganiami technicznymi określonymi w art. 13 ustawy oraz w przepisach rozporządzenia – 4% przeciętnego wynagrodzenia za każdą rozpoczętą godzinę, maksymalnie 100% tego wynagrodzenia.